Een revolutionair nieuw beeld heeft het meest gedetailleerde beeld onthuld dat ooit is vastgelegd van ons eigen sterrenstelsel, de Melkweg, in radiogolflengten. Dit verbluffende portret, gepubliceerd in de Publications of the Astronomical Society of Australia, biedt astronomen een ongekend inzicht in de structuur van de Melkweg en de dynamische processen die deze vormgeven.
De afbeelding, samengesteld uit jarenlange waarnemingen door de Murchison Widefield Array-telescoop in West-Australië, presenteert een zijdelings perspectief van ons relatief vlakke spiraalstelsel, gezien vanaf het zuidelijk halfrond van de aarde. Het strekt zich uit over ongeveer 60.000 lichtjaar – meer dan de helft van de breedte van de Melkweg – en barst van de kleur. Rode tinten geven langere radiogolflengten weer die afkomstig zijn van objecten zoals supernova’s, terwijl kortere golflengten blauw worden weergegeven, waardoor sterrenkraamkamers vol met door warmte gegenereerde straling worden benadrukt.
De creatie van dit alomvattende beeld werd gevoed door een zoektocht naar de kosmische overblijfselen van het universum: supernovaresten. Deze uitdijende gas- en stofbellen markeren de dramatische dood van massieve sterren, die na de eerste explosie nog tienduizenden jaren lang radiogolven blijven uitzenden. Hoewel astronomen ongeveer 300 van dergelijke overblijfselen in de Melkweg hebben geïdentificeerd, schatten ze dat er minstens 2.000 bestaan, verspreid over het uitgestrekte gebied.
Het bestuderen van deze sterrenkerkhoven biedt cruciale inzichten in de laatste hoofdstukken van de levenscyclus van een ster en hoe hun explosieve dood bijdraagt aan de galactische evolutie. Het onderscheiden van supernovaresten van andere hemellichamen is echter een uitdaging gebleken bij eerdere telescopen en onderzoeken.
Dit nieuwe radiopanorama lost dat probleem op. Door bijna 2.000 individuele momentopnamen, vastgelegd gedurende 140 nachten tussen 2013 en 2020, aan elkaar te plakken, konden wetenschappers dit adembenemend gedetailleerde beeld construeren. Het beeld fungeert als een kosmische atlas, waardoor astronomen de locatie van deze ongrijpbare overblijfselen gemakkelijker kunnen bepalen, waardoor ze hun kenmerken en evolutie met grotere precisie kunnen bestuderen.
Dit buitengewone mozaïek vergroot niet alleen ons begrip van supernovaresten, maar biedt ook een schat aan informatie over andere hemellichamen en verschijnselen in de Melkweg. Het ingewikkelde tapijt onthult stervormingsgebieden, diffuse gaswolken en duidt zelfs op de aanwezigheid van massieve zwarte gaten die in het hart op de loer liggen.
Zoals astronoom Silvia Mantovanini van de Curtin University in Perth, Australië, die het project leidde, opmerkte: “Deze veelkleurige weergave van de Melkweg maakt het gemakkelijk om de gebeurtenissen in de Melkweg te onderscheiden… Het herinnerde me eraan dat we slechts een klein onderdeel zijn van iets ongelooflijk complex.” Deze opmerkelijke prestatie onderstreept de kracht van radioastronomie bij het ontrafelen van de mysteries van het universum en het onthullen van de adembenemende schoonheid die verborgen ligt in onze eigen galactische achtertuin.
